Een paar gebaren die 1000 woorden waard zijn.

Mauricio Escobar zijn moedertaal is tekenen. Met de verbeelding van een tiener vertelt hij verhalen van ruimteschepen en zwarte monsters. Allemaal met pen en potlood. Hij tekent en hij tekent er maar op los.
16 jaar geleden in El Salvador geboren heeft Mauricio nooit het Spaans gehoord dat zijn familie sprak en niemand leerde hem gebarentaal. Hij communiceerde met tekens en tekeningen.
Nu leert hij pas de beginselen van ASL op de Heritage High School in Leesburg. Eindelijk kan hij de witte tekstballonnen bij zijn tekeningen invullen . Hij vertelt zijn verhaal in gebarentaal en zijn lerares schrijft de Engelse woorden onder de tekeningen.
Hij komt van ver in de drie jaar sinds hij voor het eerst naar school kwam.” Hij stond gewoon bevroren voor ons toen hij ons voor het eerst ontmoette. Hij kon zijn naam niet zeggen of wijzen. Het enige wat hij wist was dat het met een M begon”, zegt klasgenoot Sara Khan, 16 ook, en converserend met de hulp van een gebarentolk. Khan kwam 6 jaar geleden van Pakistan.
Veel families die pas naar de VS zijn gemigreerd vestigen zich in de streek rond Washington want ze hebben allemaal van de Gallaudet Universiteit gehoord en willen hun kinderen inschrijven in buitengewoon-onderwijsprogramma’s in scholen in de buurt. Zo komt het dat 26% van de dove leerlingen eerste of tweede-generatie immigranten zijn.
De klasgenoten van Sara en Mauricio komen uit India en Peru. Als Latino behoort Mauricio tot de grootste groep buitenlanders. Volgens een Gallaudet-studie zijn 24% van de studenten van Spaanssprekende herkomst. In Californië loopt dat aantal zelfs op tot 40%. De precieze oorzaak kent men nog niet. Er is wel een vermoeden dat er heel veel erfelijke doofheid is bij Puerto Rikanen.
Hoewel er zo veel doven van Spaanssprekende oorsprong zijn, zijn er maar weinig leerkrachten die zowel Spaans als Engels, als Amerikaanse Gebarentaal kennen en kunnen onderwijzen. Daarom heeft mevrouw Gerner de Garcia een online-klas gemaakt voor leerkrachten die met zulke Latino-kinderen werken. Mevrouw de Garcia is zich er ook van bewust dat indien een doof kind weinig of niet gestimuleerd wordt binnen de eerste 5 levensjaren dat er dan een onoverbrugbare achterstand ontstaat.
In die school, Heritage High, zijn twee voltijdse leerkrachten, twee voltijdse gebarentolken en een halftijdse logopediste bezig met 4 leerlingen. Dat kost meer dan 19.000 dollar gemiddeld per kind.
Voor Mauricio naar de VS kwam zat hij op een school samen met kinderen met andere handicaps. Hij deed niets anders dan tekenen en het overschrijven van lange lijsten Spaanse woorden. Hij heeft wel een mooi en gelijkmatig handschrift, maar leerde nooit de betekenis van de woorden.
Tijdens zijn eerste jaar in de VS was hij zeer lastig. Hij protesteerde voortdurend met rauwe keelgeluiden. “Hij was zo gefrustreerd omdat hij zich niet kon uiten… Hij kon niet zeggen,”Waar gaat iedereen naartoe? Of “Ben ik hier wel veilig?” Maar na een paar maanden kreeg Lorraine Stewart hem toch wat rustiger en begon hij met zijn handen te praten. Hij deed eerst de gebaren na zonder ze te begrijpen. Dan leerde hij een paar gebaren met een brede betekenis zoals “drinken” en “eten”. Later begon hij dan voor alles te vragen wat het gebaar was. Hij wou werkelijk alles leren.
Nu heeft hij een voldoende woordenschat om een paar dingen uit zijn leven te vertellen. Hij vertelde over de aardbeving in El Salvador in 2001: “De tafel begint beven. De muren bewegen. Ik kijk omhoog. De lampen zwaaien. We zitten neer… Ik speel spel in huis. Mijn zus spelen basketball. Mama – waar?”
Hij leert nu ook Engels te schrijven. Zijn vooruitgang is verbazend hoewel de woorden in zijn zinnen nog over elkaar struikelen.
Rond 3 uur is Mauricio uitgeput van al dat leren en keert hij terug naar zijn Spaans sprekende familie. Die mensen hebben het lastig. Ze moeten Engels leren om een baan te vinden en ASL leren om met hun zoon te praten. Ze gebruiken thuis een soort eigen gebarentaal, en soms moet iedereen gewoon ‘raden’ wat Mauricio bedoelt. En als niemand hem begrijpt pakt hij pen en papier en tekent hij gewoon wat hij wil zeggen.